به نام خدا. رفتارهای بازخورجویی (feedback seeking behaviors) یکی از حوزههای تحقیقاتی در رفتار سازمانی و روانشناسی سازمانی است. این رفتارها به اشکال و با ابعاد مختلفی برای دریافت بازخور از دیگران درباره عملکرد خود امکان بروز دارند. از فواید آن در تحقیقات این حوزه به کاهش ابهام و عدم قطعیت، یادگیری و بهبود عملکرد اشاره شده است. بیشتر تحقیقات این حوزه این گونه رفتارها را از زاویه بازخورجویی کارکنان از مدیران خود مورد بررسی قرار دادهاند. در عین حال و از زاویهای متفاوت، بازخورجویی مدیران از کارکنان درباره عملکرد خود، به خصوص بازخورجویی توسط مدیران ارشد از دیگران میتواند موضوعی مفید برای بررسی باشد.
با ارتقای برخی کارکنان به سطوح مدیریتی و به تدریج به سطوح مدیریت ارشد به خصوص در سازمانهای بزرگ، این امکان وجود دارد که دسترسی مدیران به اطلاعات صحیح از شرایط واقعی سازمان به ويژه از جنبههای انسانی و غیر ملموس کمتر و کمتر شده، و از اینرو برداشتهای ذهنی مدیران از واقعیات به تدریج زاویه بزرگی پیدا کند. خطر دیگری که ممکن است در برخی فرهنگها برای مدیران وجود داشته باشد اینست که برخی اطرافیان این مدیران صرفا اطلاعات مثبت را به آنها منعکس کرده و در شرایطی حتی در جهتی حرکت کنند که زمینه تقویت خودشیفتگی از عملکرد مثبت مدیر را برایش فراهم کنند. صرف دریافت اطلاعات مثبت از عملکرد به خصوص اگر توسط راویانی منفعت جو انجام شود ممکن است زمینه کاهش اصالت و هم افزایش خودشیفتگی مدیران را فراهم آورد.
در چنین شرایطی برای جلوگیری از این خطرات نیاز به تقویت رفتارهای بازخورجویی چه به صورت فردی از مشاورانی دلسوز، صدیق و صریح و با ایجاد فضایی باز برای طرح نظرات و تقویت یادگیری، و چه به روشی سیستمی از طریق سیستمهای ارزیابی شفاف و دقیق و نظارتهای موجود در نظام حاکمیتی شرکتی وجود دارد. البته یکی از شروط مهم استفاده مناسب از این روشها احتمالا اینست که مدیر از اصالت خود و انگیزههای واقعیاش برای دستیابی به اطلاعاتی متوازن مراقبت کند. در غیر اینصورت ممکن است مجددا در صدد دستیابی به اطلاعاتی از طریق این روشها و یا افراد مرتبط باشد که صرفا در جهت تایید خودش مورد استفاده قرار دهد!
رابطه این پدیدهها در تحقیقات تجربی رفتار و رهبری سازمانی کمتر مورد توجه بوده است و امید است که تحقیقات تجربی لازم در این حوزه توسط محققان علاقهمند انجام شود.
Add new comment