به نام خدا. این روزها و در پی اتفاقات تلخ و تاسف آور در جامعه و دانشگاه ها، شاهد این هستیم که برخی دیگران را به انجام گفتگو یا دیالوگ فرامی خوانند. به نظرم به طور بالقوه حرکت ارزشمند و مبارکی است. دیالوگ اگر اصیل باشد، در هر زمانی که انجام شود قاعدتا نتایج اساسی را به تدریج ایجاد خواهد کرد. اما پس از شنیدن برخی از این گفتگوها (دیالوگ ها)، چند سوال تخصصی حول کاربرد موضوع «دیالوگ/گفتگو» در این نشست ها به نظرم رسید که در ادامه تقدیم می کنم. شاید بتوان با پاسخگویی به این سوالات مسیر بهتر و سازنده تری را برای آينده رقم زد:
۱. هدف از دیالوگ در این نوع جلسات یا تعاملات در فضای مجازی چیست و تا چه حد دیالوگ های انجام شده اثربخش بوده است؟
۲. تعریف برگزار کنندگان و میزبانان این نوع جلسات یا تعاملات مجازی از دیالوگ و گفتگو چه بوده است؟ شاخص های اثربخشی این نوع دیالوگ ها چیست؟
۳. آیا این اولين باری است که چنین گفتگویی با این ترکیب از اعضا با تفکرات متفاوت شکل گرفته است؟ چرا الان شکل گرفته است (با فرض تایید اینکه، بودن آن از نبودنش بهتر است)؟ اگر اولين بار بوده است، چرا تاکنون انجام نمی شده است؟ از این موضوع می توان درسی برای آینده گرفت؟
۴. اگر این نوع رویداد قبلا هم سابقه داشته است، نتایج و اثربخشی موارد قبلی به چه میزان بوده است؟
۵. آیا برای اثربخشی گفتگوها/دیالوگ های قبلی موانعی وجود داشته است؟ مثلا موانعی ذهنی، فرهنگی، تعاملی و روانشناختی؟ اگر پاسخ مثبت است، تا چه حد آن موانع اکنون بر طرف شده اند؟
۶. پیش نیازها و الزامات دیالوگ/گفتگوی اثربخش (حتی به میزان نسبی رضایت بخش آن نه حتی در سطح ایده آل آن) چیست؟ چه مقدماتی باید داشته باشد؟ چه اقداماتی برای ایجاد این نوع پیش نیازها برای برگزاری این نوع جلسات انجام شده است؟
۷. نقش هر کدام از طرفین گفتگوها برای داشتن دیالوگی اصیل چیست؟ به خصوص برای کسانی که از نظر توزیع قدرت دارای قدرت رسمی بیشتری هستند و فرایند گفتگو را ممکن است تحت الشعاع قرار دهند؟
در پایان پیشنهاد می کنم با پاسخگویی به چنین سوالاتی، چنین جمع هایی از اساتید و صاحبنظران، این موضوع را هم با فوریت و اهمیت بالا در دستور کار خود قرار دهند که الزامات گفتگو/دیالوگ در آینده چه باید باشد و چه اقداماتی لازمه زمینه سازی برای گفتگوها/دیالوگ های بعدی است که آن گفتگوها را اثربخش کند؟ و از تجارب قبلی موفقیت آمیز یا شکست خورده قبلی که شاید شرایط تلخ کنونی نتیجه برخی از آن تجارب ناموفق است، چه درس هایی برای آینده می توان گرفت که نوعی قرارداد اجتماعی نخبگان و یا فعالان اجتماعی و سیاسی در گفتگوهای بعدی باشد.
در ضمیمه این یادداشت، فایل اسلاید درسی اصول و مهارت های دیالوگ خود را در درس رفتار سازمانی برای علاقه مندان تقدیم می کنم. گر چه زمینه موضوع متفاوت است، اما برخی از اصول و نکات کلی مطرح شده به خصوص در صفحات ۸، ۱۰ و ۲۲ شاید مفید واقع شوند.
منبع تکمیلی:
علوی، سيد بابک (١٣٩٦). بازگشت به اصالت؛ ضرورتی براي كار و رهبری سازماني در عصر كنونی. تهران: انتشارات لوح فكر، ویرایش دوم (۱۳۹۷) - فصل پنجم: برخی جنبه های کاربردی از اصالت، اصالت و دیالوگ، صفحه ۱۸۵
افزودن دیدگاه جدید